Hemoroid Evreleri Nelerdir?

Makat bölgesinde anal kanalın iç bölümü ve makat çevresinin dış tarafında oluşan ve herkeste var olan damarsal yapıların zaman içerisinde büyüyerek sarkmasıyla oluşan hastalığa hemoroid denir. Hemoroid, makat bölgesinin varisleri diye de nitelendirilmektedir. Basur rahatsızlığı kalın bağırsağın son bölümü olan anal kanaldaki toplardamarların uzun süre kabızlık ya da şiddetli ishal sonucu büyüyüp şişmesiyle ortaya çıkan bir rahatsızlık durumudur. Bu zorlanmalar sonucu toplardamarların çapı genişler, boyu uzar ve yapısal değişikliklere uğrar. İçindeki kan akışının bozulması nedeniyle pıhtılar oluşabilir. Bu biriken kan pıhtıları makatta halk arasında meme diye tabir edilen pakelerin oluşmasına yol açabilir. Bu oluşumlar makattan dışarıya sarkar ve anüs bölgesinde birçok sarkmış pake şeklinde görünüm kazandırır.

Genellikle hemoroid halk dilinde basur veya mayasıl olarak da adlandırılmaktadır. Günümüzde en sık görülen makat hastalığıdır.  Kalın bağırsağın son kısmı olan anal kanalın iç yüzeyindekilere iç hemoroid, makatın çevresindeki cilt altında bulunanlara dış hemoroid adı verilmektedir. Hemoroid rahatsızlığı evresine göre farklılıklar gösterir.

İç Hemoroid (İnternal Hemoroid)

İç hemoroid dört ayrı kategoride incelenir;

1.Derece Hemoroid: Basurun ilk evresidir. Tanı için elle muayenede belirgin bulguya rastlanmaz. Bu evrede hemoroid memeleri, kalın bağırsağın en son bölümünde rektum seviyesindedir. Bundan dolayı hekim tanı sırasında rektoskopi veya anoskopi isteyebilir.

2.Derece Hemoroid: Basur(hemoroid) probleminin ikinci evresidir. Bu evrede kişinin ara ara ağrı şikayetleri olur. Hemoroid pakeleri anüsten dışarıya doğru çıkmaya başlar. Daha çok uzun süren kabızlık ve ishal sonrası veya ağır cisimler kaldırıldığı sırada oluşur. Ancak bu hemoroid memeleri daha sonrasında kendi kendine içeri doğru çekilir. Muayene sırasında farklı bir durum ile karşılaşılır ise doktor anoskopi, rektoskopi veya kolonoskopi isteyebilir.

3.Derece Hemoroid: Basur hastalığının üçüncü evresinde hastaların en belirgin yaşadığı semptom dışkılama sonrası makattan sarkan hemoroid memeleridir. Kendi kendine içeri girmez. Hasta ya da doktor bu memeleri müdahale ederek içeri itebilir. Kanama, kaşıntı ve ağrı gibi semptomlar ile beraber makatta ıslaklıkta görülmeye başlar.

4.Derece Hemoroid: Hemoroid rahatsızlığının en son evresidir. Dördüncü evrede hemoroid memeleri tamamen dışarıdadır. Elle itilmek suretiyle bile olsa içeri girmez. Muayene sırasında doktor başka bir bulguya rastlamaz ise tanı için gözle muayene yeterli olmaktadır. Hastanın muayene sırasında çok ağrısı var ise doktor bu pakeleri anal kanala itmek için hiç uğraşmaz direkt tanı koyabilir.

Dış Hemoroid (Eksternal Hemoroid)

Dış hemoroidler makat çevresinde oluşmaktadır.  Makat etrafında bulunan toplardamarlar kabızlık, uzun süren ishal, aynı pozisyonda oturmak, düzensiz beslenme gibi nedenler ile genişler ve şişer. Genişleyen hemoroid damarları anüsü çevreleyen cilt altında belirginleşir ve şişkinlik oluşturur. Dış hemoroid oluşumu meydana getirir. Uzman hekim tanı için farklı bir nedene rastlanmazsa elle muayene yeterlidir. Hemoroidin durumuna göre uzman hekim anoskopi veya rektoskopi de isteyebilir.

Hemoroid Nasıl Tespit Edilebilir?

Hemoroid tespiti için öncelikle genel bir anamnez ve fizik muayenesi olunur. Daha sonrasında alanında uzman bir proktoloji doktoru aracılığıyla muayene sonrasında hemoroid tespiti koyulabilir. Hemoroid genelde rektum muayenesi ile belirlenir. Eğer hasta da makat kanaması şikayeti var ise rektoskopi de uygulanabilir.  Muayenenin sonrasında gerekiyor ise hastadan farklı tetkikler de istenebilir. Bunun nedeni bağırsak kanserine neden olan bağırsak hastalıklarının da hemoroid ile aynı belirtileri gösterebilmesidir.  Bu benzerliğin tanıyı etkilemesine izin vermemek ve belirtilere neden olabilecek diğer hastalıkları tespit etmek adına kesin teşhis için kolonoskopiye ihtiyaç duyulabilmektedir.

Makat ve makat bölgesi genel olarak insanlar tarafından mahrem ve özel bir bölge olarak nitelendirilir. Bu sebepten dolayı bölgede ortaya çıkan herhangi bir sorunun tedavisini olmak için çekinir ve utanırlar. Bu tutum oldukça yanlıştır. Çünkü hemoroid gibi makat hastalıklarının tedavisi ertelendikçe şikayetler şiddetlenir. Üstelik her hastalıkta olduğu gibi makat hastalıklarında da sadece bu alan ile ilgilenen, bilgi ve tecrübe sahibi proktoloji uzmanları bulunmaktadır. Muayene olmaktan çekinmek yerine belirtilerin fark edildiği ilk andan itibaren bir proktoloji doktoru ile hemoroid tedavisini başlatmak süreci olumlu etkileyecektir. Bilinmesi gerekir ki proktoloji doktorlarının özellikle bu alana yoğunlaşmış olmaları uygulayacakları tedavinin de büyük oranda başarı ile sonuçlanmasını sağlamaktadır.

Hemoroid Hangi Evrede Tedavi Edilmeli?

Tedavi zamanı hastanın şikayetlerine göre belirlenir. Genellikle erken dönemde medikal tedavi planlanabilir ve hasta takip edilir. Semptomlar devam ederse müdahale edilir. Ancak hastanın kanaması varsa evresi ne olursa olsun müdahale şarttır. Yine 3 ve 4. evre hemoroidlerde medikal tedavi sadece geçici iyilik sağlar. Kalıcı tedavi için doktor müdahalesi gerekir.

Hemoroid Hangi Durumda Ortaya Çıkar?

  • Ikınarak tuvalet yapmak
  • Tuvalette uzun süre oturarak vakit geçirmek
  • Sık kabızlık ve ishal atakları
  • Gebelik döneminde
  • Sürekli oturarak veya daimi ayakta kalarak çalışmak
  • Ağır spor yapmak ya da ağır kaldırmak gibi eylemlerde bulunan kişilerde
  • Ailesel yatkınlığı olan bireylerde ortaya çıkar.

Özellikle basur hastalığı ile müracaat eden hastalarda makat bölgesinde oluşan farklı rahatlıklarda görülebilmektedir. Bu nedenle kişi hastalığını tanımlayabildikten sonra özel cihazlar yardımı ile kesin tanı konulması adına doktora başvurması gerekir. Kesin tanı ancak alanında uzman olan proktoloji hekimleri tarafından belirlenir.

Kesinleşen hemoroid tanısı sonrasında düşünülmesi gereken konu ise basurun hangi evrede gerçekleştiğinin tespitidir. Evrelere göre değişiklik gösteren hemoroid hastalığında tedavi yöntemlerinde erken teşhis önemlidir. Ertelenmeye gelebilen bir rahatsızlık olmadığını unutmamak gerekir. Ancak bu şekilde sosyal yaşantınıza geri dönüş sağlayabilirsiniz.

3.Derece Hemoroid Nedir?

Kullanılan ilaçların hiçbir etkisinin kalmadığı bu aşamada, yanlış beslenmeler ile hemoroid memesi hastaya daha rahatsız edici şikayetler vermeye başlar. Dışkılama sırasında anüs içerisindeki hemoroid memeleri sürtünme ile dışarı sarkar. Bu basur evresi şişkinliklerin artık tuvalet esnasında dışarıya çıkması ve memelerin kendiliğinden içeriye giremediği evredir. Hasta ancak eli ile makat içine doğru yerleştirerek müdahale edebilir. Kendiliğinden makat içine girmediği için hastada ilk olarak ağrı daha sonrasında kanama, kaşıntı ve ıslaklık gibi şikayetler olur. Artan şikayetler hastanın günlük hayatına engel olmaya başlar.

Hastalığın üçüncü evresinde rektum ve anüs çevresinde bulunan hemoroid damarları büyümüş ve genişlemiş olur. Bu evre hemoroid hastalığının en ciddi evresidir.  Doktor farklı bir bulguya rastlamadığı sürece elle muayene yapmaktadır. İkinci derece hemoroidi olan hasta muayene sırasında anüs dışında bir şey görülmediği için ıkınması gerekebilir. Üçüncü derece hafif bir ıkınma ile hemoroid memeleri tamamen dışarı çıkar. Dördüncü evrede olan hastalarda ise buna gerek kalmaz. Hemoroid memeleri tamamen dışarıda olduğu için elle muayene etmek yeterli olmaktadır.

Leave a reply