Makat Çatlağı Olan Hasta Nasıl Beslenmelidir?

Makat çatlağı olan hastalar, lifli gıdaları diyetlerine eklemelidirler. Yüksek lifli yiyecekler, dışkının yumuşamasına ve bağırsak hareketlerinin daha az acı verici olmasına yardımcı olabilir. Ayrıca, bol miktarda su içmek önemlidir, çünkü yeterli su alımı, dışkının daha yumuşak olmasını sağlar ve iyileşme sürecini hızlandırabilir. Baharatlı, sert ve kabuklu yiyeceklerden kaçınılmalı, aşırı yağlı veya işlenmiş gıdalardan uzak durulmalıdır. Beslenme düzeni, uygun tedavi ile birleştiğinde, makat çatlağı olan hastaların iyileşme sürecini destekleyebilir.

İçindekiler

Makat Çatlağı Olan Kişinin Uzak Durması Gereken Besinler

Makat çatlağı olan kişiler, iyileşme sürecini desteklemek ve semptomları hafifletmek için aşağıdaki besinlerden uzak durmalıdır:

Baharatlı ve acılı besinlerden uzak durulmalı (pul biber, karabiber, acı biber, acı turşu)
Mayalı bira ve alkolden uzak durulmalı
Fast food, hazır yiyecekler ve abur cubur gibi gıdalardan uzak durulmalı
Sert meyve, sebzeler ve kabuklu kuruyemişler,
Börek, çörek, kek, kurabiye, rafine şeker barındıran gıdalar

Tüm bunlara ek olarak ishal ya da kabız kalmamakta oldukça önemlidir. Çünkü kabızlıkta ıkınma ve zorlanma sonucu, ishalde de sık tuvalete çıkılması sonucu o bölgede ki çatlak oluşma ihtimalini arttırmaktadır.

Ameliyatsız Makat Çatlağı Tedavisi için Tıklayınız

Makat Çatlağı İçin İyileşmeyi Destekleyen Besinler

Makat çatlağına ne iyi gelir, makat çatlağı bitkisel tedavisi var mı diyenlere işte sırasıyla fissüre iyi gelen yiyecekler ve bitkiler;

Her çeşit sebze bol miktarda tüketilmelidir. Mesela pırasa, kabak, ıspanak patlıcan, taze fasulye, bezelye, lahana, havuç, enginar, biber brokoli, kereviz gibi besinler lif oranları daha yüksek sebze çeşitleridir.
Salata yapımında daha fazla kullanılan Kıvırcık, marul, mor lahana, yeşil soğan, kuru soğan, maydanoz, tere, turp, dereotu ve her türlü otlardan yapılan salatalar neredeyse her öğün yemeklerin yanında bol miktarda tüketilmelidir.
Lifli meyveler: Her meyve liften zengin değildir. Ancak Liften zengin olan meyvelerde vardır. Bunlar erik, incir, kayısı, elma, armut, kivi, ananas, avokado, kavun gibi meyvelerdir. Bu meyvelerin mevsimi değil ise ya da tazesi bulunamıyorsa kurusu veya kompostosu posası ile birlikte yenilebilir.
Probiyotikler Yoğurt ve kefir gibi besinler probiyotik besinlerdir. İyi huylu bakteriler bağırsakta arttığında bağırsakların hareketi artar, bağırsakları temizler ve bağırsakların düzenli çalışmasına yardım ederler.
Bazı tahıl ürünleri: Kepek, çavdar, bulgur, yulaf ezmesi ve tam buğday ekmeği gibi lif açısından yüksek olan tahıl ürünleri tercih edilmelidir. Günlük hayatta vazgeçilmez olan pirinç, makarna gibi besinlerinde artık kepeklisi bulunabilmektedir. Çok tüketemiyorum diyorsanız Süt ve yoğurda karıştırılabilen kepekli ürünleri sağlıklı taze ya da kuru meyvelerle tüketebilirsiniz.
Bakliyatlar da bağırsakları düzenleyen besinlerdir: Yeşil ve kırmızı mercimekte lif fazla miktarda bulunur ve kabızlığa iyi gelir. Esmer pirinç, bakla, fasulye, nohut ve tuzsuz badem lif açısından oldukça zengindir.
Sabahları aç karnına ya da Akşamları veya öğün aralarında kuru kayısı, kuru erik, kuru incir yenebilir. Çalışıyorsanız iş yerine, öğrenciyseniz okula ya da gezmeye götürebileceğiniz çantanızda her daim kolaylıkla taşıyabileceğiz sağlıklı atıştırmalardandır.
Lifli besinlerle beraber bol su içmeyi de unutmamalısınız. Lifli besinler içerisinde su biriktirilerek dışkının kıvamının yumuşak olmasını ve defekasyon sırasında zorlanmamanızı sağlar. Bu nedenle de bol su içmek birey için çok önemlidir. Ayrıca içilen su bağırsakta hacim de oluşturarak bağırsağın düzenli çalışmasını sağlar. Hem sağlık açısından hem kabız kalmamak için günde en az 2 litre yani 8 ila 10 su bardağı su tüketilmelidir. Sıcak mevsimlerde ya da fazla efor sarf edildiğinde bu suyun miktarı artırılmalıdır.
Makat çatlağına iyi gelen yardımcı besinler olarak bitkisel çaylar da bağırsak düzenleyici besinler arasındadır.

Bu besinleri lif oranı yüksek ve kabızlık sorununa çözüm getirecek besinlerdir. Ancak bu besinler dışındaki besinlerin hiç yenmeyeceği veya yasak olduğu anlamına gelmez. Vücudun tavuk, et, balık, yumurta gibi tüketmesi gerekin besinler de vardır bu besinler yanında bol salata ve kepekli ekmek ile tüketilebilir veya tek başına az miktarda vücudun alması gerektiği kadar yenilebilir.

Makat Çatlağında Tedavisinden Sonra Nelere Dikkat Edilmelidir?

Makat çatlağı tedavisinin öncesinde ya da sonrasında beslenme düzeni çok önemlidir. Makat çatlağı tedavisinde kabızlık ya da ishal anüste çok ağrı yapabileceğinden kabızlık ve ishal durumu kesinlikle engellenmelidir. Kabızlık sorununun ağrı yapması gibi kronik ishal de çatlağı tahriş edeceği için acıya neden olur. Kabızlık da ishal de tedavi sürecini uzatır ve makat çatlağının iyileşmesini geciktirir. Tedavi süreci boyunca makat çatlağında ciddi yanma yapan ya da tetikleyen besinler 3-4 hafta tüketilmemelidir.

Makat Çatlağı (fissür) Hakkında Detaylı Bilgi İçin Tıklayınız

Makat Çatlağı Olan Hastalar İçin Beslenme Neden Önemlidir?

Makat çatlağı (anal fissür), anüs bölgesinde oluşan küçük yırtıklardır ve hastada ağrı, kanama ve dışkılama sırasında rahatsızlık hissine yol açabilir. Bu durumun iyileşmesi ve semptomların hafifletilmesi için beslenme büyük önem taşımaktadır. Sindirim sisteminin düzenli çalışmasını sağlamak ve kabızlığı önlemek, makat çatlağının iyileşme sürecini hızlandırabilir. Ayrıca uygun beslenme ile bağırsak hareketlerinin rahatlatılması, ağrısız dışkılama sağlanması ve tekrar oluşum riskinin azaltılması hedeflenir.

Bağırsak Sağlığı ile Anal Fissür İlişkisi

Bağırsak sağlığı, sindirim sisteminin etkin çalışmasını sağlamada kilit bir rol oynar. Bağırsak florasının dengeli olması, dışkının ideal kıvamda olmasına ve sindirimin rahat gerçekleşmesine yardımcı olur. Probiyotik açısından zengin gıdalar bağırsak hareketlerini düzenleyerek makat çatlağı üzerindeki baskıyı azaltır. Yoğurt, kefir ve fermente gıdalar bağırsak florasını destekleyen başlıca besinlerdir. Ayrıca sindirim sisteminin sağlıklı işleyişi için yeterli lif alımı ve su tüketimi büyük önem taşır.

Kabızlığın Makat Çatlağı Üzerindeki Olumsuz Etkisi

Kabızlık, makat çatlağının iyileşmesini engelleyen en büyük faktörlerden biridir. Sert ve kuru dışkı, anüs bölgesinde travmaya neden olarak yırtıkların derinleşmesine ve ağrının artmasına yol açabilir. Ayrıca kabızlık nedeniyle ıkınma ihtiyacı arttığında, anal bölgedeki kaslar aşırı gerilerek iyileşmeyi geciktirebilir. Bu nedenle dışkıyı yumuşatacak ve düzenli bağırsak hareketlerini teşvik edecek besinler tüketmek önemlidir.

Lifli Beslenmenin İyileşme Sürecine Katkısı

Lif, bağırsak hareketlerini düzenleyerek dışkının yumuşak ve kolay atılmasını sağlar. Bu nedenle, makat çatlağı olan hastaların diyetlerinde yüksek lif içeren besinlere yer vermesi gerekmektedir. Çözünür ve çözünmez lif kaynaklarının dengeli tüketilmesi bağırsak sağlığı açısından faydalıdır.

Lif bakımından zengin gıdalar:

Tam tahıllı ürünler (kepekli ekmek, yulaf, bulgur)
Taze sebzeler (ıspanak, brokoli, havuç)
Meyveler (armut, elma, incir, erik)
Kurubaklagiller (mercimek, nohut, fasulye)
Keten tohumu ve ceviz gibi sağlıklı yağ kaynakları

Lif tüketimi kademeli olarak artırılmalı ve yeterli sıvı alımı ile desteklenmelidir. Aksi takdirde aşırı lif tüketimi bağırsakları tahriş edebilir ve gaz, şişkinlik gibi sorunlara yol açabilir.

Sıvı Tüketiminin Önemi

Sıvı tüketimi, bağırsak hareketlerinin düzenlenmesi ve dışkının yumuşak kalması açısından büyük önem taşır. Yeterli miktarda su içmek, liflerin bağırsakta rahat hareket etmesini sağlar ve kabızlığı önler. Günde en az 2-2,5 litre su içmek, bağırsak fonksiyonlarını destekleyerek makat çatlağının iyileşmesine yardımcı olabilir. Ayrıca, bitki çayları ve doğal meyve suları da sıvı alımını destekleyen alternatiflerdir. Ancak, aşırı kafein içeren içeceklerden kaçınılmalıdır, çünkü bunlar bağırsakları kurutabilir ve kabızlığı tetikleyebilir.

Makat Çatlağı Olanlar İçin Uygun Beslenme Programı

Makat çatlağı (anal fissür) rahatsızlığı bulunan hastalar için özel bir beslenme programı, semptomların hafifletilmesine ve iyileşme sürecinin hızlanmasına yardımcı olabilir. Sindirimi kolay ve bağırsak hareketlerini düzenleyici besinler tercih edilmelidir. Kabızlığı önlemek için lif bakımından zengin gıdalar ve yeterli sıvı tüketimi önem taşır.

Lif (Fiber) Ağırlıklı Beslenme

Bağırsak sağlığını destekleyen ve dışkının yumuşak olmasını sağlayan lifli besinler, makat çatlağı olan hastalar için büyük önem taşır. Yeterli miktarda lif tüketimi, sindirimin düzenlenmesine ve bağırsak hareketlerinin rahatlatılmasına yardımcı olur.

Lifin Bağırsak Sağlığı Üzerindeki Etkileri

Lif, sindirimi kolaylaştırarak bağırsaklardaki su emilimini artırır ve dışkının hacmini koruyarak kabızlık riskini azaltır. Ayrıca bağırsak florasını destekleyerek sindirim sisteminin sağlıklı işleyişini teşvik eder. Lifin düzenli tüketilmesi dışkılamayı ağrısız hale getirerek makat çatlağı oluşumunu önlemeye yardımcı olabilir.

Çözünür ve Çözünmez Lif İçeren Besinler

Lifin bağırsak hareketlerini düzenleyici etkisini artırmak için hem çözünür hem de çözünmez lif kaynakları dengeli bir şekilde tüketilmelidir. Çözünür lif, dışkıyı yumuşatarak geçişini kolaylaştırırken, çözünmez lif bağırsak hareketlerini hızlandırarak kabızlığı önlemeye yardımcı olur.

Sebzeler (Brokoli, Ispanak, Havuç, Kabak vb.)

Sebzeler, yüksek lif içeriği sayesinde bağırsak sağlığını destekler. Özellikle brokoli, ıspanak, havuç ve kabak gibi sebzeler bağırsak hareketlerini düzenlemeye yardımcı olur. Bu sebzeler haşlanarak veya buharda pişirilerek tüketildiğinde sindirimi daha kolay hale gelir.

Meyveler (Elma, Armut, İncir, Erik vb.)

Meyveler, hem çözünür hem de çözünmez lif açısından zengin besinlerdir. Elma ve armut gibi kabuklu meyveler bağırsak fonksiyonlarını desteklerken, kuru incir ve erik gibi meyveler sindirimi kolaylaştırarak kabızlığı önleyici etki gösterir. Meyveler doğrudan tüketilebileceği gibi püre veya komposto olarak da hazırlanabilir.

Baklagiller (Mercimek, Nohut, Fasulye vb.)

Baklagiller, bağırsak sağlığı için oldukça faydalı olan yüksek lif içeriğine sahiptir. Mercimek, nohut ve fasulye gibi besinler bağırsak hareketlerini düzenleyerek dışkının kolay geçişini sağlar. Ancak aşırı tüketildiğinde gaz yapabileceği için miktar kontrollü şekilde tüketilmesi önerilir.

Tam Tahıllar (Kepekli Ekmek, Yulaf Ezmesi, Bulgur, Kahverengi Pirinç vb.)

Tam tahıllar, bağırsak sağlığını koruyarak düzenli dışkılama sürecini destekleyen önemli lif kaynaklarındandır. Kepekli ekmek, yulaf ezmesi, bulgur ve kahverengi pirinç gibi tam tahıllı besinler sindirimi kolaylaştırarak makat çatlağı semptomlarını hafifletmeye yardımcı olur.

Bol Su ve Sıvı Tüketimi

Lif tüketimi kadar yeterli sıvı alımı da bağırsak sağlığını destekleyerek dışkının yumuşak kalmasını sağlar. Yeterli su tüketimi, sindirimi kolaylaştırarak kabızlığı önler ve makat çatlağının iyileşmesini hızlandırır.

Günlük İdeal Su Tüketimi

Günlük su tüketimi kişisel ihtiyaca bağlı olarak değişse de, makat çatlağı olan hastalar için en az 2-2,5 litre su içilmesi önerilir. Yeterli su tüketimi, bağırsak fonksiyonlarını iyileştirerek dışkının yumuşak kalmasını sağlar ve zorlanmayı önler.

Bitki Çayları ve Sindirimi Kolaylaştıran İçecekler (Papatya Çayı, Rezene Çayı)

Bitki çayları sindirim sistemini rahatlatıcı etkilere sahiptir. Papatya çayı ve rezene çayı gibi bitkisel içecekler bağırsak kaslarını gevşeterek rahat bir sindirim süreci sağlar. Bu çaylar özellikle yemeklerden sonra tüketildiğinde sindirimi kolaylaştırır.

Probiyotik İçecekler (Kefir, Ayran, Kombucha)

Probiyotik içeren içecekler, bağırsak florasını dengeleyerek sindirim sisteminin daha sağlıklı çalışmasına yardımcı olur. Kefir, ayran ve kombucha gibi fermente içecekler, sindirimi destekleyerek makat çatlağına bağlı semptomları hafifletmeye katkı sağlar. Bu içecekler düzenli tüketildiğinde bağırsak sağlığını koruyarak makat çatlağının tekrarlamasını önleyebilir.

Kabızlığı Önleyen Yiyecekler

Kabızlık, makat çatlağı olan hastalarda ağrıyı ve rahatsızlığı artıran en önemli faktörlerden biridir. Bu nedenle, bağırsak hareketlerini teşvik eden ve dışkının yumuşamasını sağlayan besinler tüketilmelidir.

Kabızlığı önleyen başlıca yiyecekler:

Kepekli tahıllar (yulaf ezmesi, tam buğday ekmeği, bulgur)
Yeşil yapraklı sebzeler (ıspanak, pazı, brokoli)
Lif açısından zengin meyveler (armut, elma, incir, erik)
Probiyotikler içeren besinler (yoğurt, kefir, lahana turşusu)

Bu gıdalar, sindirimi kolaylaştırarak bağırsak hareketlerini düzenler ve dışkının daha rahat atılmasına yardımcı olur.

Bağırsakları Rahatlatan Yiyecekler

Bağırsakları rahatlatan yiyecekler, sindirim sisteminin düzenli çalışmasını destekleyerek makat çatlağına bağlı semptomları hafifletir. İçeriğinde yüksek oranda su ve lif barındıran besinler bağırsakların yumuşak çalışmasını sağlar.

Bağırsakları rahatlatan besinler:

Kabak, havuç ve kereviz gibi su içeriği yüksek sebzeler
Avokado, muz ve mango gibi bağırsak dostu meyveler
Tam tahıllı besinler ve fermente gıdalar
Zeytinyağı gibi doğal yağlar

Bu besinlerin düzenli tüketimi, dışkı kıvamını yumuşatarak makat çatlağına bağlı ağrıyı azaltabilir.

Kabızlık Önleyici Doğal Gıdalar (Kuru Erik, Keten Tohumu, Zeytinyağı)

Bazı doğal gıdalar kabızlık giderici özellikleriyle öne çıkar ve makat çatlağı hastaları için önemli bir besin desteği sağlar.

Kuru erik: Doğal müshil etkisiyle bağırsak hareketlerini hızlandırır ve dışkıyı yumuşatır.
Keten tohumu: Yüksek lif içeriği sayesinde bağırsakları çalıştırarak kabızlığı önler.
Zeytinyağı: Sindirimi kolaylaştırarak bağırsakların kayganlığını artırır ve dışkının rahat geçişini sağlar.

Bu doğal gıdalar, düzenli olarak tüketildiğinde bağırsak fonksiyonlarını destekler ve makat çatlağının iyileşme sürecini hızlandırır.

Sindirimi Kolaylaştıran Besinler

Sindirimi kolay olan besinler, bağırsaklara fazla yük bindirmeden besin emilimini artırır ve dışkı geçişini daha rahat hale getirir.

Sindirimi kolaylaştıran besinler:

Haşlanmış sebzeler (havuç, kabak, patates)
Püre halinde tüketilen çorbalar
Yoğurt ve kefir gibi probiyotikler
Yulaf ezmesi ve muz gibi mideyi yormayan besinler

Bu besinler, sindirim sistemini rahatlatırken makat çatlağının iyileşmesine destek olur ve dışkı geçişini kolaylaştırarak ağrıyı minimize eder.

Bağırsak Dostu Besinler ve Probiyotikler

Bağırsak sağlığını korumak, sindirimi desteklemek ve kabızlığı önlemek için bağırsak dostu besinlerin tüketimi büyük önem taşır. Probiyotik içeren besinler, bağırsak florasını destekleyerek dışkının daha rahat ve düzenli bir şekilde geçişini sağlar. Ayrıca bağırsak hareketlerini düzenleyerek anal fissür semptomlarının hafiflemesine yardımcı olabilir.

Sindirimi Kolaylaştıran Probiyotik Kaynakları

Probiyotikler, bağırsaktaki yararlı bakterilerin çoğalmasını teşvik ederek sindirimi destekler. Düzenli olarak probiyotik tüketimi, bağırsak florasının dengelenmesine ve dışkının daha yumuşak hale gelmesine yardımcı olur.

Başlıca probiyotik kaynakları:

Yoğurt
Kefir
Lahana turşusu
Kombucha çayı
Kimchi

Bu gıdalar bağırsak hareketlerini düzenleyerek makat çatlağının iyileşme sürecini destekler.

Yoğurt, Kefir, Turşu Gibi Fermente Gıdaların Önemi

Fermente gıdalar, bağırsaktaki yararlı bakteri dengesini koruyarak sindirimi iyileştirir ve kabızlığı önlemeye yardımcı olur.

Yoğurt: İçeriğindeki probiyotikler sayesinde bağırsakları düzenleyerek dışkının yumuşak geçişini sağlar.
Kefir: Güçlü probiyotik içeriği ile bağırsak florasını destekler ve sindirim sürecini kolaylaştırır.
Lahana turşusu: Doğal fermantasyon süreciyle bağırsak sağlığını koruyarak sindirimi destekler.

Bu besinler, düzenli tüketildiğinde makat çatlağının iyileşme sürecine katkı sağlayabilir ve tekrarlama riskini azaltabilir.

Prebiyotik Besinler (Sarımsak, Soğan, Muz, Kuşkonmaz)

Prebiyotikler, bağırsaktaki yararlı bakterilerin besin kaynağı olarak işlev görerek probiyotiklerin etkinliğini artırır. Prebiyotik içeren besinlerin düzenli tüketilmesi, sindirim sisteminin daha sağlıklı çalışmasını destekler.

Başlıca prebiyotik kaynakları:

Sarımsak: Bağırsak mikrobiyotasını güçlendirerek sindirimi destekler.
Soğan: Lif ve prebiyotik içeriği ile bağırsak hareketlerini düzenler.
Muz: Sindirim sistemini rahatlatan ve bağırsak sağlığını destekleyen prebiyotik içerir.
Kuşkonmaz: Bağırsak dostu lifler bakımından zengin olup sindirimi kolaylaştırır.

Prebiyotik ve probiyotik kaynaklarının bir arada tüketilmesi, bağırsak sağlığını destekleyerek makat çatlağının iyileşme sürecine katkı sağlayabilir. Dengeli bir diyet ile bağırsak dostu besinler düzenli olarak tüketildiğinde, sindirim sisteminin düzenlenmesi ve makat çatlağı semptomlarının hafiflemesi mümkündür.

Makat Çatlağı Olanlar İçin Günlük Örnek Beslenme Planı

Kahvaltı

Lif oranı yüksek tam tahıllı ekmek
Zeytinyağı ile hazırlanmış domates ve salatalık
Az tuzlu, taze peynir
Probiyotik kaynağı olarak kefir veya probiyotik yoğurt
Haşlanmış yumurta (gaz yapmaması için iyi pişmiş olmalı)
Rezene veya papatya çayı (sindirimi kolaylaştırıcı etkisi nedeniyle)

Öğle Yemeği

Zeytinyağlı sebze yemeği (kabak, ıspanak, pırasa gibi bağırsak dostu sebzeler)
Tam tahıllı bulgur, kinoa veya kahverengi pirinç
Probiyotik açısından zengin yoğurt veya ayran

Ara Öğün

Bağırsak hareketlerini destekleyen 1 adet elma veya armut
Sağlıklı yağlar içeren bir avuç ceviz veya badem
Sindirimi rahatlatan rezene veya papatya çayı

Akşam Yemeği

Omega-3 açısından zengin ızgara balık veya haşlanmış tavuk
Buharda pişirilmiş sebze veya yeşil salata (zeytinyağı ile tatlandırılmış)
Lif açısından zengin tam tahıllı ekmek

Gece

Ilık suya eklenmiş keten tohumu veya 1 tatlı kaşığı doğal zeytinyağı (bağırsakları yumuşatmak ve rahatlatmak için)

Bu beslenme planı, makat çatlağı semptomlarını hafifletmek, bağırsak hareketlerini düzenlemek ve iyileşme sürecini hızlandırmak için oluşturulmuştur. Lifli gıdalar, sağlıklı yağlar ve probiyotikler bakımından zengin bir diyet, sindirimi kolaylaştırarak makat çatlağı hastalarının günlük yaşam konforunu artırabilir.

Makat Çatlağı Olan Hasta Nasıl Beslenmelidir?